Selamlar herkese bol güneşli bol bereketli huzur dolu bir
Ramazan sabahından kucak dolu dualar gönderiyorum sizlere. Ramazan yine
maneviyatını da aldı geldi bu yıl ancak ben ve benim gibi bir çok insan
maalesef bu tadı yeterince alamadı çünkü herkeste aynı dert KPSS ! 5-6 temmuzda
ilk ayağı yapıldı. Bazı öğretmenlikler için 20 temmuzda ikinci ayağı yapılacak.
Bazıları kurtuldu ancak benim gibi alan sınavına girecek olanlar hâlâ daha bu
stresi atamadı. İnsan her ne kadar hayırlısı olsun dese de aslında 'Emek verdim
yahu alayım karşılığını, ben de sekiz beşe, 657'ye tabi devlet memuru olup
hayatımı artık yoluna koyayım.' demek istiyor.
İstiyoruz istiyoruz ama gel gelelim ne
kadar çalışsak da evlere şenlik bir derdimiz var: Stres-Kaygı-Panik.
Peki nasıl üstesinden geleceğiz bu
olumsuz duyguların?
Bu duygularla ilgili bilgilerimi kendi
tecrübelerimle harmanlayıp sınav öncesi yaşanan stres ve kaygıyla baş etme
hakkında faydalı olmak isterim. Zira sınav ve stres hayatımızın her
alanında.
- İnsan beyni öyle mükemmel çalışır ki
ona neyi öğretirsen bedenini ona göre yönetir. Bu sebeple öncelikle beynimize
şunu öğretmeliyiz; stres ve kaygı kötü duygular değildir. Onları kötü olarak
algılatan seviyesidir. Kaygı uygun düzeylerde seyrettiğinde kişiyi çalışmaya motive eder ve başarıyı arttırır. Ancak kaygının çok yüksek veya çok düşük olması sonucu olumsuz etkiler. En iyi performans, optimum kaygı düzeyi ile gerçekleşir. Dolayısıyla kaygımızı yükseltebilecek durum, düşünce ve konuşmalardan sınav öncesinde uzak durmalıyız, kendimize olan güvenimizi, başarabileceğimize olan inancımızı besleyecek etkinlikleri artıralım.
- Olumsuz
düşüncelerin insan zihnini negatif yönde etkileyip kaygı düzeyini arttırdığı
bilimsel yöntemlerle kanıtlanmış bir gerçektir. “Yapamayacağım”,
“Başaramayacağım” şeklinde bir düşünme biçimi kaygının gereğinden fazla
artmasına sebep olur. Bu tür düşüncelerin bize ve duruma hiçbir faydası yoktur,
sadece stres yönetimimizi zayıflatır. Sınav öncesinde ve sırasında başarısız
olacağımız, süreyi doğru kullanamayacağımız, bildiğimiz bilgileri
anımsayamayacağımız, gibi olumsuz senaryoları, kazanamazsak ne yapacağımız
sorgulamalarını zihnimizden uzaklaştırmalıyız. Eğer düşüncelerimizi
yatıştırmakta zorlanıyorsak, her aklımıza geldiğinde “Bu tür düşüncelerin şu
anda bana bir faydası yok, bunları sınav sonrasında etraflıca düşüneceğim”
diyerek ertelemeliyiz.
- Sınav
öncesinde kaygı düzeyimizin bir miktar artması normaldir. Sınavdan birkaç gün
önce yeni konular çalışmak, “Hala bilmediğim şeyler var”, “Acaba yeterince
çalışabildim mi?”, “Bütün soruları yapabilecek miyim?” gibi olumsuz
düşüncelerimizi aktive edeceğinden, kaygı seviyemizin daha da artmasına sebep
olabilir. Sınava kadar hazırlandığımız süre içinde elimizden geleni yaptığımız,
sınavda cevabını bildiğimiz ve yapabileceğimiz birçok soru olacağı gerçeklerine
odaklanmak bizi rahatlatacaktır.
- Sınavdan
önceki günler için kendimize rahatlatıcı ve keyifli basit aktiviteler
planlayalım. Bu tip aktiviteler stres düzeyimizin azalmasını sağlayacaktır ki,
bu da sınava hazırlığın önemli bir kısmıdır ve soru çözmek kadar işlevseldir.
Unutmayalım, bu tür sınavlar aynı zamanda stres yönetimi becerisini de
değerlendiren sınavlardır, ve sınav esnasında performansımızı en iyi şekilde
ortaya koyabilmemiz de başarının bir parçasıdır. Sınavdan önceki günler bu tür
bir hazırlığa ayrılmalıdır.
- Sınav
yerine önceden gidip, sınava gireceğimiz sınıfı görmemiz, sınava gireceğimiz
sınıfta bir sıraya oturup daha önceden çözdüğümüz birkaç soruyu çözmemiz ortama
ve çevredeki uyaranlara alışmamızı sağlar. Bu tür bir simülasyon olumlu
düşüncelerimizi harekete geçirecek ve sınav günü için rahatlatıcı bir hazırlık
olacaktır. Ayrıca, aşina olduğumuz ortamlarda kaygı seviyemizi kontrol etmek
çok daha kolaydır.
- Sınav esnasında
sürenin yetmeyeceği hissine kapılmamız bizi panik haline sokar ve okuduğumuzu
anlayamamamıza, hızlanalım derken normalde yapabileceğimiz soruları da
kaçırmamıza neden olur. Herkes için durum hemen hemen şöyledir; 120 adet
sorunun 60 tanesi genel yetenek 60 tanesi genel kültürdür. Genel yetenek
kısmında uzun Türkçe paragrafları ve matematiksel işlemler olduğundan sınavda
her soru için 1 dakika baz alınarak verilen 120 dakikanın yarısından fazlası
genel yetenek kısmına harcanacaktır. 60 ile 75 dakika arası genel yetenek için
normaldir. Zira genel kültürde sorular daha kısadır ve biliyorsanız yaparsınız
yoruma fazla açık değildir. Bir dakikadan daha kısa zamanda çözülecek çokça soru
vardır. Genel kültüre fazladan 10-15 dakika harcamamız bu nedenle sorun
olmayacaktır.
Üzerinde durmak
istediğim bir başka noktada şu; o gün bizim için önemli evet başarmak istiyoruz
ama o günü haddinden fazla özel kılmak bedensel fonksiyonlarımızda bazı
bozulmalara neden olabilir. Normalde yaşamadığımız durumlarla karşılaşmak o gün
bizim için büyük sıkıntı yaratabilir. Bu nedenle her zaman ne yiyorsak o günde
onu yemeliyiz. Okunmuş gıdaları vücudumuza yüklemeyelim :) Her zaman
sabah spor yapıyorsak yine bozmamalıyız. Bedenimize acil durum alarmı vermek
onu kaygılandırmaya sebep olur her şey kontrol altında mesajı sınavın rahatlığı
açısından daha iyi olacaktır.
Son olarak
unutmamalıyız ki bu sınav bizim hayatımız değil, canımızdan, sağlığımızdan
kıymetli değil. Başarılı olmayı çok istiyoruz ama herhangi bir aksilik nedeniyle
işler yolunda gitmezse de Allah’a şükürden vazgeçmeyelim. Elimizden gelen her
şeyi yaparız takdir O’na kalmıştır.
Hayatınızdaki tüm
sınavlarda başarılar diliyorum kendinizi önemseyin ve gülümsemeyi eksik etmeyin :) Çünkü gülünce çok güzel oluyorsunuz :)
